گفتگو با محمد موسوی بجنوردی؛ حقوق بشر و اخلاق، فراتر از همه مصلحت‌ها / نسیم بیداری

اصغر زارع کهنمویی نسیم بیداری: آیت‌الله سیدمحمد موسوی بجنوردی را باید عصاره نظام‌های مکاتب آموزشی جدید و قدیم دانست. در تاریخ دانشوری او، هم تعلیم و تعلم در مکتب نجف دیده می‌شود هم آموزش و آموزگاری در مکتب قم و در سویه سوم، استادی و پژوهش در مکاتب علمی مدرن. او پایبند تمام مناسک ویژه این مکتب‌ها از حاشیه‌نگاری تا راهنمایی پایان‌نامه است. از معدود فقهایی است که افزون بر فقه، فلسفه و اخلاق خوانده و از این منظر، از محرم‌ترین افراد برای بررسی نسبت اخلاق و فقه است. از او که زمانی بر مسند عالی‌ترین مقام قضایی نیز نشسته، درباره کاستی‌های اخلاقی فقه پرسیدم و او تمام‌قد، از اخلاق در برابر فقه دفاع کرد. از منظر این فقیه بلندپایه، اخلاق مرجع و سنجه احکام فقهی است و باید همه احکام، در مسیر اخلاق باشند و الا اسلامی نیستند. او در این گفتگو، با جسارت تمام، نقد استاد خود را نیز پیش می‌کشد و می‌گوید؛ باید امام نقد شود. اوج سخن موسوی بجنوردی آنجاست که به حقوق بشر، ارحجیت مطلق می‌دهد و می‌گوید: حقوق بشر فراتر از همه مصلحت‌ها است.